mayavatu essay in telugu pdf

AP Inter 1st Year Sanskrit Study Material Poem 2 मायावदुः

Andhra Pradesh BIEAP AP Inter 1st Year Sanskrit Study Material पद्यभागः 2nd Poem मायावदुः Textbook Questions and Answers, Summary.

AP Inter 1st Year Sanskrit Study Material 2nd Poem मायावदुः

निबन्ध प्रश्नः Essay Questions

प्रश्न 1. मायावदुः इति पाठ्यभागस्य सारांश संक्षेपेण लिखत | Write in brief the story of the lesson Mayavatu. 2. Hract: Tutera Faldu gufera Narrate in brief the expertise in conversing of the false celibate. उत्तर: Introduction: The lesson “Mayavatu” is taken from the work Kumarasambhava written by Kalidasa. The fifth canto of the work describes the arrival of Siva in the guise of a celibate to test Parvati.

The false celibate : A celibatė, shining with spiritual glow, wearing deerskin and holding a staff of Palasa entered the hermitage of Parvati like the embodiment of Brahmacharya. After receiving the hospitality of Parvati he asked her whether :; fuel sticks and kusa grass were easily available. He further said that physical body is the primary means of dharma. शरीरमाद्यं खलु धर्मसाधनम् ।

The celibate’s query: Then he asked her the reason for her penance saying that friendship with the good happens in seven steps or words. मनीषियः साप्तपदीनमुच्यते | She was born in a noble family, beautiful, wealthy and young. She could not face any humiliation in her parental house. Her father’s abode was divine. She should not search for a husband as a gem does not search, it is searched for. न रत्नमन्विष्यति मृग्यते हि तत् | He offered her half of his penance to get her desired husband.

The reason for Parvati’s penance : The friend of Parvati told the celibate that having rejected Indra and others, Parvati wanted Siva as her husband. He was not to be won over by beauty as he destroyed Manmatha. When Parvati confirmed it, the celibate said that he would not support her as he knew Siva as one indulged in inauspicious practices.

Censure of Siva by the celibate : The celibate said that it would be inappropriate to let ashes take the place of sandal paste on the bosom of Parvati. People would smile seeing. her riding a bull. Siva had deformed body. His birth was unknown. His wealth was indicated by his nakedness.

Parvati’s reply: Then Parvati replied angrily that he did not know Siva properly. Stupid people despise the acts of the noble. Though penniless, Siva was the source of riches. He was the lord of the three worlds. No one knew whether his body shone with ornaments or snakes, elephant hide or fine garments, and whether he held a skull or sported the crescent moon on the crest. Indra, who rode an elephant bowed to him. How could anyone know the origin of Siva, who was considered the cause of the creator? She said that her mind was fixed on him with the feeling of love.

When Parvati was about to go from there, Siva revealed himself to her and said that he became her slave. Fruition makes exhaustion fresh again. क्लेशः पुनर्नवतां विधत्ते।

लघुसमाधानप्रश्नाः Short Answer Questions

प्रश्न 1. पार्वत्याः तपोवन कीदृशः वटुः विवेश? उत्तर: अजिनाषाढधरः प्रगल्भवाक् ब्रह्ममयेन तेजसा ज्वलन् शरीरबद्धः प्रथमाश्रमः यथा कश्चित् वटुः पार्वत्याः तपोवनं विवेश ।

प्रश्न 2. कालिदासमहाकवेः काव्यानि कानि? उत्तर: कालिदासस्य काव्यानि : ऋतुसंहारः, मेघदूतम्, कुमारसंभवम्, रघुवंशः, मालविकाग्निमित्रम्, विक्रमोर्वशीयम् तथा अभिज्ञानशाकुन्तलम् इति।

प्रश्न 3. देवभूमयः के? उत्तर: हिमवतः प्रदेशाः देवभूमयः।

प्रश्न 4. धर्मसाधनेषु आद्यं किम्? उत्तर: धर्मसाधनेषु आद्यं शरीरम्।

एकपदसमाधानप्रश्नाः One Word Answers

प्रश्न 1. पार्वत्याः तपोवनं कः प्रविवेश? उत्तर: पार्वत्याः तपोवनं जटिलः प्रविवेश।

प्रश्न 2. मायावदुः कः? उत्तर: मायावटुः शिवः।

प्रश्न 3. पिनाकपाणिं का पतिमात्पुम् इच्छति? उत्तर: पिनाकपाणिं पार्वती पतिमाप्तुम् इच्छति।

प्रश्न 4. ‘मायावटुः’ इति पाठ्यभागः कस्मात् स्वीकृतः? उत्तर: मायावटुः इति पाठ्यभागः कुमारसम्भवात् स्वीकृतः ।

सन्दर्भवाक्यानि Annotations

1. शरीरमाद्यं खलु धर्मसाधनम् । परिचयः – एतत् वाक्यं मायावटुः इति पाठ्यभागात् स्वीकृतम् । एषः । भागः कालिदासस्य कुमारसम्भवे पञ्चमसर्गात् स्वीकृतः।

सन्दर्भः – मायावटुः पार्वतीम् एवं वदति ।

भावः – शरीरम् प्रथमं धर्मसाधनम् भवति ।

विवरणम् : – तपोवनं एकः जटिलः प्रविवेश | सः अपृच्छत् यत् पार्वती स्वशक्त्या तपसि प्रवर्तते । किं च शरीरम् प्रथमं धर्मसाधनम् | इति।

2. मनीषिभिस्साप्तपदीनमुच्यते । परिचयः – एतत् वाक्यं मायावटुः इति पाठ्यभागात् स्वीकृतम् । एषः भागः कालिदासस्य कुमारसम्भवे पञ्चमसर्गात् स्वीकृतः।

भावः – सतां स्नेहः सप्तपदैः भवति।

विवरणम् : – तपोवनं एक: जटिलः प्रविवेश | सः अवदत् यत् पार्वत्या सत्कृतः सः परः न भवति । सत्पुरुषैः सह स्नेहः सप्तपदैः भवति।

3. न रत्नमन्विष्यति मृग्यते हि तत् । परिचयः – एतत् वाक्यं मायावटुः इति पाठ्यभागात् स्वीकृतम् । एषः भागः कालिदासस्य कुमारसम्भवे पञ्चमसर्गात् स्वीकृतः।

भावः – रत्नं अन्वेषणं न करोति । तत् अन्विष्यते।

विवरणम् : – पार्वत्याः तपोवनं एक: जटिलः प्रविवेश| सः अवदत् यत् यदि पार्वती पतिमिच्छति तपसा अलम् | रत्नं न अन्विष्यति। तत् अन्वेष्यते।

4. क्लेशः फलेन हि पुनर्नवतां विधत्ते।। परिचयः – एतत् वाक्यं मायावटुः इति पाठ्यभागात् स्वीकृतम् । एषः . भागः कालिदासस्य कुमारसम्भवे पञ्चमसर्गात् स्वीकृतः।

सन्दर्भः – कविः पार्वत्याः तपः फलति इति एवं वदति।

भावः – श्रमः फलावाप्तिना नवत्वम् आप्नोति।

विवरणम् : – शिवः स्वरूपं प्रकटितवान्। पार्वती तप:श्रमं परित्यक्तवती। कलेशः फलावाप्तिना नवत्वम् आप्नोति।

विशेषतो ज्ञेयाः

कठिनशब्दार्थाः

षट्पदः – भ्रमरः अजिनम् – कृष्ममृगचर्म वीरुधः – लताविशेषः त्रिवर्गः – धर्म-अर्थ-कामाः वल्कलम् – वृक्षसम्बन्धी वस्रविशेषः विभावरी – रात्रिः द्विजन्मा – ब्राह्मणः शशाङ्कलेखा – चन्द्ररेखा अम्भोजम् – पद्मम् उष्णवारणम् – छत्रः पुष्पधन्वा – मन्मथः उटजः – पर्णशाला

व्याकरणांशाः

तपोभिः + आत्मनः = तपोभिरात्मनः – विसर्गसन्धिः तपः + समाधये = तपस्समाधये – विसर्गसन्धिः कृत + अभिषेकाम् = कृताभिषेकाम् – सवर्णदीर्घसन्धिः अभि + उपागमनम् = अभ्युपागमनम् – यणादेशसन्धिः प्रसव + अर्चित = प्रसवार्चित – सवर्णदीर्घसन्धिः चरण + इन्धन = चरणेन्धन – गुणसन्धिः सह + ऊष्मणा = सहोष्मणा – गुणसन्धिः तदपि + अपाकीर्ण = तदप्यपाकीर्ण – यणादेशसन्धिः तत् + अपि = तदपि – जश्त्वसन्धिः

अजिनाषाढधर:- अजिनाषाढयोः धरः – षष्ठीतत्पुरुष समासः प्रगल्भवाक् – प्रगल्भा वाक् यस्य सः – बहुव्रीहि समासः अनुज्झितः – न उज्झितः – नञ् तत्पुरुष समासः अनुज्झितक्रमः – अनुज्झितः क्रमः येन सः – बहुव्रीहि समासः धर्मसाधनम् – धर्मस्य साधनम् – षष्ठीतत्पुरुष समासः मनीषा – मनसः ईषा – षष्ठीतत्पुरुष समासः मनीषिणः – मनीषा एषाम् अस्तीति – बहुव्रीहि समासः उपपन्नचापलः – उपपन्नं चापलं यस्य सः – बहुव्रीहि समासः सुभूः – शोभने भ्रुवौ यस्याः सा – बहुव्रीहि समासः देवभूमयः – देवानां भूमयः – षष्ठीतत्पुरुष समासः द्विजन्मा – द्वे जन्मनी यस्य सः – बहुव्रीहि समासः उष्णवारणम् – उष्णस्य वारणम् – षष्ठीतत्पुरुष समासः पिनाकपाणिः – पिनाकं पाणौ यस्य सः – बहुव्रीहि समासः तस्य अवाप्तिः – तदवाप्तिः – षष्ठीतत्पुरुष समासः अमङ्गलम् – न मङ्गलम् – – नञ् तत्पुरुष समासः

मायावदुः Poem Summary in English

मायावदुः Poem Introduction:

प्रस्तुतपाठ्यभागः महाकविकालिदासेन विरचिते कुमारसम्भव महाकाव्ये पञ्चमसर्गात स्वीकृतः । संस्कृतसाहित्ये पञ्चमहाकाव्येषु आदिम महाकाव्यं कुमारसम्भवमिति प्रसिद्धम् । शिवमहापुराणात् इतिवृत्तं गृहीत्वा कालिदासः महाकाव्यमेतत् विलिलेखा महाकाव्येऽस्मिन् सप्तदशसर्गाः समुल्लसन्ति । परं केचन विमर्शकास्तुव्याख्यानचक्रवर्तिना श्रीमल्लिनाथसूरिणा अष्टमसर्गपर्यन्तमेव सजीवनीसज्ञिका व्याख्या विरचिता, नवमसर्गात् आरम्भ कालिदासभिन्नेन केनापि परिशिष्टं महाकाव्यमारचितमिति अभिप्रयन्ति । “रत्नानि वै वररुचिर्नव विक्रमस्य” इत्याभाणकानुसारं विक्रमादित्यस्य आस्थानसभां कालिदासः विभूषयामासेति ज्ञायते । महाकवेः कालिदासस्य लेखनीतः कुमार सम्भवम्, रघुवंशः इति महाकाव्यद्वयम्, ऋतुसंहारः मेघसन्देशः इति खण्डकाव्यद्वयम्, विक्रमोर्वशीयम्, मालविकाग्निमित्रम्, अभिज्ञान शाकुन्तलम् इति रूपकत्रयं च विनिर्गतम् । कुमारसम्भव-महाकाव्ये पञ्चमसर्गे विराजमानः कश्चन कमनीयः रमणीयश्च भागः पाठ्यभाग रूपेण निर्धारितः ॥

The present lesson is taken from the 5 th canto of Kumarasambhava written by Kalidasa. Kumarasambhava is considered the first of the five mahakavyas. Kalidasa wrote this poem having taken the story from the Sivapurana. There are seventeen cantos in this work. But some critics opine that as the great commentator Mallinatha wrote his Sanjivini commentary for eight cantos only, the rest were written by some other poet. According to the saying “Nine are the jewels Vararuchi etc. in the court of Vikrama” Kalidasa was in the court of Vikrama. Kalidasa authored two great poems namely Kumarasambhava and Raghuvamsa, two short poems Ritusamhara and Meghasandesa, and three dramas Malavikagnimitra, Vikramorvasiya and Abhijnanasakuntala. A beautiful part of the fifth canto of the Kumarasambhava is prescribed as the lesson.

मायावदुः Poem Summary

A talkative celibate, resplendent with spiritual glow, wearing deerskin and holding a staff of Palasa entered the hermitage of Parvati like the embodiment of the first stage of life. The hospitable Parvati went to him with offering of worship. The noble will behave in a more respectable way towards special persons even though they are of equal status. Having received the hospitality offered according to the rites, the celibate appeared to have alleviated his fatigue for a moment, and spoke in an orderly manner looking straight at Parvati.

“Are fuel sticks and kusa grass available easily to you? Are the waters fit for bathing? Are you doing penance according to your ability only? Body is the primary means of dharma.

As you yourself have offered hospitality to me, do not consider me as a stranger. Friendship with the noble happens in seven steps or words.

Being a Brahmin, beset with curiosity, I want to ask you something. If it is not a secret, you can answer me.

You were born in the family of the First creator. Your body seems to be the manifestation of the beauty of the three worlds. Comfort of wealth is not to be searched for. Tell me, what more is the fruit of any penance?

Your form is incapable of receiving any humiliation. How can there be any insult in the parental house? There can be no harassment from others as who will stretch his hand for the rays of a serpent?

If you desire heaven, your efforts are wasted. Because, the regions of your father are divine. If it is a husband, then enough with the austerities. For, a gem does not search, it is searched for.

I understand that your lover is cheated by his beauty. Hence he is not bringing his face before your eyes having arched lashes and beautiful looks.

Gauri! How long do you suffer? I have some penance accumulated in the previous stage. With half of that you can get your desired husband. However, I want to know about him well.

As the celibate spoke thus, Parvati was unable to express her desire to him, and looked at her companion, who stood by her side.

Her friend told the celibate thus. “O saint! If you are curious to know why she made her body a means of penance just as a lotus is made an umbrella to ward off heat, please listen. Having rejected the wealthy lords of the quarters, she wanted to get as her husband Siva, who is not to be won over by beauty as he destroyed Manmatha. The witnesses to her penance these trees planted by herself bore fruit. But her desire of union with Siva has not even sprouted.”

When Parvati’s intention was thus revealed, the celibate disguising his signs of joy asked Parvati whether it was true or a joke. Then Parvati, dropping the crystal rosary into her forehand with the fingers closed like a bud, spoke in few words. “As you heard O learned scholar, this person wants to jump to high position. Penance is a means to attain that. Nothing is inaccessible to desires.”

Then the celibate replied. “I know Maheswari. And here you are one desiring him. Considering his indulgence in inauspicious practices, I cannot give my approval to you.

Even if the bosom of Siva is easily accessible to you, tell me what is more inappropriate than this that on your bosom worthy of sandal paste, ash from funeral pyre will take place.

There will be another humiliation that awaits you. On seeing the newly wed, fit to be carried on a majestic elephant striding an old bull, people will have smiling faces.

His body has deformity with three eyes. His birth is unknown. His wealth is indicated by his nakedness. Is there at least one quality in Şiva among those looked for in a groom?”

As the celibate spoke thus adversely, with her anger revealed by her quivering lower lip, Parvati turned her looks aside with the ends of the eyes reddened. She replied to him. “You do not know Siva really. Hence you spoke thus. The fools despise the deeds of the great that are extraordinary and beyond the reason.

Though penniless, he is the source of riches. The lord of the three worlds is seen in the burial grounds. Though of ferocious form, he is called the auspicious. There is no one who knows the reality of Siva.

The form of Siva, whose body is the universe is not known whether it shines with ornaments or entwined with snakes; whether wears elephant hide or fine garments; whether holds a skull or sports the crescent moon on the crown.

Indra, who rides the elephant of the quarter touches with his head the feet of the one who is not rich and who rides a bull, and makes his toes red with the pollen of the mandara flowers.

Though wishing to point out demerits in Siva, you have spoken one thing correctly. How can the origin of the one, who is honoured as the source of the creator, be known?

Enough with dispute. Let him be as you have heard only. However, my mind is fixed on him with the solitary feeling of love.

This person wants to speak something more with his lower lip quivering. Friend, Stop him. Not only he who speaks wrongly about the noble, but also who listens to him is a sinner.

Or I will go from here. Saying so Parvati moved with the upper garment on her bosom slipping. Siva, whose insignia was bull took his own form, and held her smiling.

On seeing Siva, the trembling and beautiful Parvati, who lifted her foot to place it down, neither moved nor stayed like a river that was perturbed on finding the obstacle of a mountain in her path.

“O beautiful one, from today I have become your slave, bought by your austerities.” As Siva was saying these words, Parvati forgot the exhaustion caused by her vows. Fatigue becomes freshness on getting fruits.

मायावदुः Poem Translation in English

पार्वती परमशिवं पतिवरासती घोरतरं तपस्तेपे । तपोवने तप आचरन्ती. पार्वती। परीक्षितं वटुरूपं धृत्वा शङ्करः तत्राज़गाम | मायावटुः पार्वती कुशलप्रश्नान् पृष्ट्वा शिवनिन्दा कर्तुम् आरब्धवान्।

Parvati performed severe penance desiring Siva as her husband. Disguising himself as an ascetic, Siva came to the hermitage where Parvati was performing penance in order to test her. He queried Parvati about her penance, and criti cized Siva.

1. अथाजिनाषाढधरः प्रगल्भवाक् ज्वलन्निव ब्रह्ममयेन तेजसा । विवेश कश्चिज्जटिलस्तपोवनं शरीरबद्धः प्रथमाश्रमो यथा ||

अथ = Later, अजिन + आषाढधरः = deer skin and holding a staff, प्रगल्भवाक् = eloquent in speech, ब्रह्ममयेन = spiritual, तेजसा= effulgence, ज्वलन् इव = as if burning, कश्चित् = some, जटिलः = ascetic, शरीरबद्धः = taken body, प्रथम+आश्रमः = celibacy, यथा = like, तपोवनम् = the hermitage, विवेश=entered.

Later a young ascetic, eloquent in speech, wearing deer skin and holding a staff, entered the hermitage radiant with spiritual effulgence like the embodiment of celibacy.

2. तमातिथेयी बहुमानपूर्वया सपर्यया प्रत्युदियाय पार्वती। भवन्ति साम्येऽपि निविष्टचेतसां। वपुर्विशेषेष्वतिगौरवाः क्रियाः ||

आतिथेयी = the hospitable, पार्वती = Parvati, बहुमानपूर्वया = respectful, सपर्यया = worship, तम् = him, प्रत्युदियाय = went to meet, साम्ये अपि = even if equals, निविष्टचेतसां = of those having firm minds, वपुः + विशेषेषु = towards those whose appearances are special, अतिगौरवाः = more respectful, क्रियाः acts, भवन्ति = become.

The hospitable Parvati went to meet him to offer respectful worship. To the firm minded more respectful will be the acts towards special people even though they are equal to them.

3. विधिप्रयुक्तां परिगृह्य सत्क्रियां परिश्रमं नाम विनीय च क्षणम्। उमां स पश्यन्नृजुनैव चक्षुषा प्रचक्रमे वक्तुमनुज्झितक्रमः ।।

सः = He, विधिप्रयुक्ताम् = offered as per the rules, सत्क्रियाम् = worship, परिगृह्य = having accepted, परिश्रमं नाम च = fatigue, क्षणम् = for a moment, विनीय = having alleviated, ऋजुना एव = with straight, चक्षुषा = looks, उमाम् = Parvati, पश्यन् = looking at, अनुज्झितक्रमः = without skipping the order, वक्तुम् = to speak, प्रचक्रमे = started.

Having accepted the worship offered according to the rites, and having momentarily alleviated his fatigue, he looked at Parvati straightly, and spoke without skipping the order.

4. अपि क्रियार्थं सुलभं समित्कुशं जलान्यपि स्नानविधिक्षमाणि ते । अपि स्वशक्त्या तपसि प्रवर्तसे शरीरमाद्यं खलु धर्मसाधनम् ||

क्रियार्थम् = for holy rites, समित्कुशम् = fuel sticks and Kusa grass, सुलभम् अपि = easily available?, जलानि = waters, ते = to you, स्नानविधिक्षमाणि अपि = suitable for ablutions and others?, स्वशक्त्या = according to your capability, तपसि = penance, प्रवर्तसे अपि = practice, perform?, शरीरम् = the body, आद्यम् = foremost, धर्मसाधनम् = means of attaining dharma, खलु = indeed.

Are fuel sticks and Kusa grass easily available for performing holy rites? Are the waters fit for taking bath? Are you engaged in penance according to your ability only? Body is the foremost means of attaining dharma.

5. प्रयुक्तसत्कारविशेषमात्मना न मां परं संप्रतिपत्तुमर्हसि। यतस्सतां सन्नतगात्रि सङ्गतं मनीषिभिस्साप्तपदीनमुच्यते ॥

आत्मना = By yourself, प्रयुक्तसत्कारविशेषम् = who was offered great hospitality, माम् = me, परम् = stranger, संप्रतिपत्तुम् = to consider, न अर्हसि = not proper, सन्नतगात्रि = one having good structure, यतः = for, मनीषिभिः = by the noble, सतां = of the good, सङ्गतम् = friendship, साप्तपदीनम् = happening in seven steps, उच्यते = is said.

O beautiful one ! You need not consider me, who was offered hospitality, a stranger. The wise say that friendship with good happens within seven words or steps.

6. अतोऽत्र किञ्चिद्भवतीं बहुक्षमां द्विजातिभावादुपपन्नचापलः । अयं जनः प्रष्टुमनास्तपोधने न चेद्रहस्यं प्रतिवक्तुमर्हसि ||

अतः = Hence, अत्र = here, द्विजातिभावात् = because of being a Brahmin, उपपन्नचापलः = becoming full of curiosity, अयं जनः = this person, बहुक्षमाम् = very patient, भवतीम् = you, किञ्चित् = something, प्रष्टुमनाः = desirous of asking, तपोधने = One having penance as wealth, रहस्यम् = secret, न चेत् = if not, प्रतिवक्तुम् = answer, अर्हसि = you are fit.

Hence, this person, being a Brahmin is filled with curiosity and wants to ask you, who is very patient something. O one having penance as wealth! If it is not a secret, please give an answer.

7. कुले प्रसूतिः प्रथमस्य वेधसः त्रिलोकसौन्दर्यमिवोदितं वपुः। अमृग्यमैश्वर्यसुखं नवं वयः तपःफलं स्यात्किमतः परं वद ||

प्रथमस्य = of the first, वेधसः = creator, कुले = in the family, प्रसूतिः = birth, वपुः = the body, त्रिलोकसौन्दर्यम् = the beauty of the three worlds, उदितम् इव = as if arose, manifs ऐश्वर्यसुखम् = the comforts of wealth, अमृग्यम् = not to be searched for, वयः = age, नवम् =young, तपःफलम् = the fruit of penance, अतः परम् = other than this, किम् = what else, स्यात् = will be, वद = tell me.

You are birth is in the family of the first creator. Your body is as if the manifestation of the beauty of the three worlds. You need not search for the comforts of wealth. And your age is young. Tell me, what else can be the fruit of any penance?

8. अलभ्यशोकाभिभवेयमाकृतिः विमानना सुभ्र कुतः पितुर्गृहे । पराभिमझे न तवास्ति कः करं प्रसारयेत्पन्नगरत्नसूचये ||

सुभ्र = One with shapely eyebrows!, इयम् = this, आकृतिः = form, अलभ्यशोक+अभिभवा = is not to get sorrowful disregard, पितुः गृहे = in the paternal house, विमानना = humiliation, कुतः = from whence?, पर+अभिमर्शः = insult by others, तव = to you, न अस्ति = is not there, पन्नगरत्नसूचये = for the rays of jewel of the serpent, कः = who, करम् = hand, प्रसारयेत् = stretches?

One with shapely brows! Your form is incapable of receiving saddening disregard. From whence there can be any humiliation in the house of your father? Others do not insult you. Because who will stretch is hand for the rays of the serpent’s gem?

9. दिवं यदि प्रार्थयसे वृथा श्रमः पितुः प्रदेशास्तव देवभूमयः । अथोपयन्तारमलं समाधिना न रत्नमन्विष्यति मृग्यते हि तत् ||

यदि = if, दिवम् = the heaven, प्रार्थयसे = you seek, श्रमः = effort, वृथा = waste, तव पितुः = your father’s, प्रदेशाः = regions, देवभूमयः = are divine places, अथ = if, उपयन्तारम् = you desire a husband, समाधिना = with penance, अलम् = enough, हि = for, रत्नम् = a gem, न अन्विष्यति = does not search, तत् = it is, मृग्यते = searched for.

If you seek heaven, then your effort is wasted. Because the regions of your father are divine. Or if you desire a husband, enough with penance. A gem does search, it is searched for.

10. अवैमि सौभाग्यमदेन वञ्चितम् तव प्रियं यश्चतुरावलोकिनः। करोति लक्ष्यं चिरमस्य चक्षुषो न वक्त्रमात्मीयमरालपक्ष्मणः ।।

यः = He, चतुर+अवलोकिनः = having beautiful looks, अरालपक्ष्मणः = arching eyelashes, अस्य चक्षुषः = of these eyes, आत्मीयम् = his own, वक्त्रम् = face, चिरम् = for a long time, लक्ष्यं = target, न करोति = does not make, तव = your, प्रियं = lover, सौभाग्यमदेन = with the pride of beauty, वञ्चितम् = cheated, अवैमि = I understand.

I understand that your lover is cheated by the pride of beauty, as he does not make his face the target of you eyes that have lovely looks and arching eyelashes.

11. कियच्चिरं श्राम्यसि गौरि विद्यते ममापि पूर्वाश्रमसञ्चितं तपः। तदर्धभागेन लभस्व काङ्कितं वरं तमिच्छामि च साधु वेदितुम् ||

गौरि = OGauri, कियत् = how, चिरम् = long, श्राम्यसि = you suffer, मम अपि = to me, पूर्व+आश्रमसञ्चितं = collected in the previous stage, तपः = penance, विद्यते = is there, तत्।अर्धभागेन = with half of that, काङ्क्षितम् = desired, वरम् = husband, लभस्व = you get, तम् = him, साधु = well, वेदितुम् = to know, च = also, इच्छामि = want.

O Gauri, how long do you suffer? There is penance accumulated by me in the previous stage. You can get the desired husband with half of that. But I want to know well about that person.

12. इति प्रविश्याभिहिता द्विजन्मना मनोगतं सा न शशाक शंसितुम्। अथो वयस्यां परिपार्श्वर्तिनी विवर्तितानञ्जननेत्रमैक्षत ||

इति = thus, द्विजनन्मना = by the Brahmin, प्रविश्य = having entered, अभिहिता = addressed, सा = Parvati, मनोगतं = her love, शंसितुम् = to express, न शशाक = was not able, अथ = Then, परिपार्श्ववर्तिनी = who stood by her said, वयस्यां =friend, विवर्तित+अनजननेत्रम् = with her eyes that were devoid of collyrium, ऐक्षत = saw.

Thus addressed by the Brahmin, who arrived there, Parvati was unable to express her love. Instead, she looked with eyes devoid of collyrium at her companion, who was by her side.

13. सखी तदीया तमुवाच वर्णिनं निबोध साधो तव चेत् कुतूहलम् | यदर्थमम्भोजमिवोष्णवारणम् कृतं तपस्साधनमेतया वपुः ||

तदीया = Her, सखी = friend, तम् = to that, वर्णिनम् = celibate, उवाच = said, साधो = 0 saint, तव = to you, कुतूहलम् = curiosity, चेत् = if is, यदर्थम् = for what purpose, एतया = by her, अम्भोजनम् = lotus, उष्णवारणम् इव = like an umbrella to keep heat away, वपुः = body, तपः+साधनम् = a means to penance, कृतम् = made, निबोध = listen.

Her friend told the celibate : “O saint ! If you are curious, please listen why she made her body a means of penance just as a lotus an umbrella to ward off heat.

14. इयं महेन्द्रप्रभृतीनधिश्रियः चतुर्दिगीशानवमत्य मानिनी। अरूपहार्यं मदनस्य निग्रहात्। पिनाकपाणिं पतिमात्पुमिच्छति ||

मानिनी =self-respecting, इयम् = this lady, अधिश्रियः = wealthy, महेन्द्रप्रभृतीन् = Indra and other, चतुः+दिक+ईशान् = lords of the four quarters, अवमत्य = having rejected, मदनस्य = of cupid, निग्रहात् = because of subjugation, अरूपहार्यम् = not to be won over by beauty, पिनाकपाणिम् = Siva, पतिम् = as husband, आत्पुम् = to get, इच्छति = desires.

This self-respecting lady has rejected Indra and other – wealthy lords of the quarters and desired to get as husband Siva, who is not to be won over by beauty by his destruction of the love god.

15. द्रुमेषु सख्या कृतजन्मसु स्वयं फलं तपस्साक्षिषु दृष्टमेष्वपि । न च प्ररोहाभिमुखोऽपि दृश्यते मनोरथोऽस्याश्शशिमौळिसंश्रयः ।।

सख्या = by the friend, स्वयम् = herself, कृतजन्मसु = planted, तपः + साक्षिषु = witnesses to her penance, एषु = in these, द्रुमेषु = trees, फलम् अपि = fruits also, दृष्टम् = are seen have appeared, अस्याः = her, शशिमौलिसंश्रयः = union with Siva, मनोरथः = desire of, प्ररोह+अभिमुखः अपि च = even sprouting, न दृश्यते = does not seen.

Fruits have appeared on these trees planted by our friend, the witness to her penance. But her desire of union with Siva has not even sprouted.

16. अगूढसद्भावमितीङ्गितज्ञया निवेदितो नैष्ठिकसुन्दरस्तया। अयीदमेवं परिहास इत्युमाम् अपृच्छदव्यजितहर्षलक्षणः।।

इङ्गितज्ञया = who knew mind, तया = by her, इति = thus, अगूढसद्भावं = revealing the noble desire, निवेदितः = told, नैष्ठिकसुन्दरः = the handsome celibate; अव्यजितहर्षलक्षणः = not showing the signs of his happiness, अयि = 0, इदम् = this, एवम् = like that, so, परिहासः =jest, इति = thus, उमाम् = Parvati, अपृच्छत् = asked.

As she, who knew the heart of Parvati revealed to him the noble desire, the handsome celibate asked Parvati whether it was true or a joke.

17. अथाग्रहस्ते मुकुळीकृतागुलौ ममर्पयन्ती स्फटिकाक्षमालिकाम्। कथाञ्चिदद्रेस्तनया मिताक्षरं चिरव्यवस्थापितवागभाषत ||

अथ = Later, मुकुलीकत + अड्गुलौ = with fingers closed as bud, अग्रहस्ते = in the forehand, स्फटिक+अक्षमालिकाम् = crystal rosary, समर्पयन्ती = placing, चिरव्यवस्थापितवाक् = having restrained her speech for a long time, becoming silent अद्रे:+तनया = the daughter of Himavan, मित+अक्षरम् = containing few words, कथञ्चित् = somehow, अभाषत =spoke.

Later Parvati, the daughter of Himavan placing the crystal rosary in her forehand spoke few words after remaining silent for a long time.

18. यथा श्रुतं वेदविदां वरत्वया जनोऽयमुच्चैः पदलङ्गनोत्सुकः। तपः किलेदं तदवात्पिसाधनं मनोरथानामगतिर्न विद्यते॥

वेदविदां वर = the best among the Vedic scholars, त्वया = by you, यथा श्रुतम् = as heard, अयम् जनः = this person, उच्चैःपदलङ्घन – उत्सुकः = desirous of jumping to high position, इदम् तपः = this penance, तत्। अवाप्तिसाधनम् = means to attain that, किल = indeed, मनोरथानाम् = of desires, अगतिः = inaccessible, न विद्यते = is not.

O best among the Vedic scholars! As you heard, this person wants to attain high position. This penance is a means to that. Indeed there is nothing inaccessible to desires.

19. अथाह वर्णी विदितो महेश्वरः तदर्थिनी त्वं पुनरेव वर्तसे । अमङ्गलाभ्यासरति विचिन्त्य तं तवानुवृत्तं न च कर्तुमुत्सहे ||

अथ = Later, वर्णी = the celibate, आह = said, महेश्वरः = Siva, विदितः = is known, पुनः = again, तत्+अर्थिनी = desiring him, एव = only, त्वम् वर्तसे = you are, अमङ्गल+अभ्यासरतिम् = who indulges in inauspicious practices, तम् = him, विचिन्त्य = having considered, तव =your, अनुवृतिम् = approval, कर्तुम् = to give, न उत्सहे = am not interested.

Later the celibate said: “Siva is well known. And here are you desiring him. But knowing that he indulges in inauspicious practices. I cannot approve your desire.

20. अयुक्तरुपं किमतःपरं वद। त्रिनेत्रवक्षः सुलभं तवापि यत् । स्तनद्वयेऽस्मिन् हरिचन्दनास्पदे पदं चिताभस्मरजः करिष्यति ||

त्रिनेत्रवक्षम् = the bosom of the three eyed one, तव = to you, सुलभम् अपि = even though attainable, अतः परम् = other than this, अयुक्तरूपम् = inappropriate, किम् = what, वद = say, यत् = that, हरिचन्दन + आस्पदे = which is the place for sandal paste, स्तनद्वये अस्मिन् = on the breasts, चिताभस्मरजः = ash from funeral pyres, पदं करिष्यति = takes place.

Even if the bosom of Siva becomes accessible to you easily, tell me what is more inappropriate than this? That on your bosom which is the place for sandal paste, ash from funeral pyre will take place.

21. इयं च तेऽन्या पुरतो विडम्बना यदूढया वारणराजहार्यया। विलोक्य वृद्धोक्षमधिष्ठितं त्वया महाजनः स्मेरमुखो भविष्यति ॥

ते = to you, पुरतः = before, in the coming days, इयम् च = this also, अन्या = another, विडम्बना = humiliation, यत् = that, वारणराजहार्यया = suitable to be carried on an elephant, ऊढया = the newly wed, त्वया = by you, अधिष्ठितम् = climbed, वृद्ध + उक्षम् = old ox, विलोक्य = on seeing, महाजनः = great people, स्मेरमुखः = smiling faced, भविष्यति = become.

There will be another humiliation that awaits you. On seeing the new bride, who is to ride on a majestic elephant, astride an old bull, people will have smiling faces.

22. वपुर्विरूपाक्षमलक्ष्यजन्मता दिगम्बरत्वेन निवेदितं वसु । वरेषु यद्वालमृगाक्षि मृग्यते तदस्ति किं व्यस्तमपि त्रिलोचने ||

वालमृगाक्षि =o one with doe like eyes!, वपुः = body, विरूप + अक्षम् = is with deformed eyes, अलक्ष्यजन्मता = birth is unknown, वसु = wealth, दिक् + अम्बरत्वेन = by nakedness, निवेदितम् = is known, वरेषु = in bridegrooms, यत् = what, मृग्यते = is looked for, तत् = that, त्रिलोचने = in Siva, व्यस्तम् अपि = even one quality, अस्ति किम् = whether exists?

O one with doe like eyes! Siva’s body has deformation with odd eyes. His birth is unknown. His wealth is revealed by his nakedness. Is there at least one quality in Siva among the many qualities expected in a bridegroom?

23. इति द्विजातौ प्रतिकूलवादिनि प्रवेपमानाधरलक्ष्यकोपया। विकुञ्चितभूलतमाहिते तया विलोचने तिर्यगुपान्तलोहिते ।।

इति = thus, द्विजातौ = the Brahmin, प्रतिकूलवादिनि = spoke adversely, प्रवेपमान + अधरलक्ष्यकोपया = her anger indicated by the quivering lower lip, तया = by her, उपान्तलोहिते = red at the ends, विलोचने = eyes, विकुञ्चितभूलतम् = with knitted brows, तिर्यक् = aside, आहिते = turned.

As the Brahmin spoke adversely thus, with her anger indicated by the quivering lower lip, Parvati, knitting her brows turned her side ways her eyes that were reddened at the end.

24. उवाच चैनं परमार्थतो हरं न वेत्सि नूनं यत एवमात्य माम् । अलोकसामान्यमचिन्त्यहेतुकं द्विषन्ति मन्दाश्चरितं महात्मनाम् ||

एनम् = to him, उवाच च = said also, परमार्थतः = in reality, हरम् = Siva, न वेत्सि = you do not know, नूनम् = verily, यतः = hence, माम् = to me, एवम् = thus, आत्थ = spoke, मन्दाः = the stupid, अलोकसामान्यम् = extraordinary, अचिन्त्यहेतुकम् = beyond reasoning, महात्मनाम् = of the noble, चरितम् = deeds, द्विषन्ति = despise.

She told him “You do not know Siva really. Hence you spoke like that to me. The stupid despise the deeds of the noble, which are extraordinary, and beyond reason.

25. अकिञ्चनः सन् प्रभवस्स संपदां। त्रिलोकनाथः पितृसद्मगोचरः स भीमरूपः शिव इत्युदीर्यते न सन्ति याथार्थ्यविदः पिनाकिनः।।

सः = He, अकिञ्चिनः सन् = though penniless, संपदां = of riches, प्रभवः = source, त्रिलोकनाथः = the lord of the three worlds, पितृसद्मगोचरः = is found in burial grounds, सः = He, भीमरूपः = of ferocious form, शिवः इति = the auspicious, उदीर्यते = is said, पिनाकिनः = of Siva, यायार्थ्यविदः = who know reality, न सन्ति = are not there.

26. विभूषणोम्दासि पिनद्धभोगि वा गजाजिनालम्बि दुकूलधारि वा । कपालि वा स्यादथवेन्दुशेखरं न विश्वमूर्तरवधार्यते वपुः ||

विश्वमूर्तेः = of one to whom the universe is the body, वपुः = the body, विभूषण+उभ्दासि = splendid with ornaments, पिनद्यभोगि वा = or entwined with snakes, राज+अजिन – आलम्बि = wearing elephant hide, दुकूलधारि वा = or wearing fine garments, कपालि = holding a skull, वा अथवा = or, इन्दुशेखरम् स्यात् = has crescent moon on the crown, न अवधार्यते = is not understood.

27. असम्पदस्तस्य वृषेण गच्छतः प्रभिन्नदिग्वारणवाहनो वृषा। करोति पादावुपगम्य मौळिना विनिद्रमन्दाररजोऽरुणागुली ||

प्रभिन्नदिक् + वारणवाहनः = who rides the great elephant of the quarter, वृषा = Indra, असम्पदः = not wealthy, वृषेण गच्छतः = riding a bull, तस्य = of his, पादौ = feet, मौलिना = with his head, उपगम्य = having approached, touched, विनिद्रमन्दारजः + अरूण + अङगुली = reddened with the pollen of the mandara flowers, करोति = makes.

Indra, who rides the elephant of the quarter touches with his head the feet of the one who is not rich and who rides a buil and makes his toes red with the pollen of the mandara flowers.

28. विवक्षता दोषमपि च्युतात्मना त्वयैकमीशं प्रति साधु भाषितम् | यमामनन्त्यात्मभुवोऽपि कारणं कथं स लक्ष्यप्रभवो भविष्यति॥

दोषं = defects, विवक्षता अपि = though pointing out, च्यत + आत्मना = lowly soul, त्वया = by you, ईशम् प्रति = about Siva, एकम् = one thing, साधु = well, भाषितम् = spoken, यम् = whom, आत्मभुवः अपि = of the creator also, कारणम् = cause, आमनन्ति = consider, सः = he, लक्ष्यप्रभवः = of known origin, कथम् = how, भविष्यति = will be?

Though wishing to point out demerits in Siva, you have spoken one thing correctly. How can the origin of the one; who is honoured as the source of the creator, be known?

29. अलं विवादेन यथा श्रुतस्त्वया तथाविधस्तावदशेषमस्तु सः। ममात्र भावैकरसं मनः स्थितं न कामवृत्तिर्वचनीयमीक्षते ||

विवादेन = with argument, अलम् = enough, त्वया = by you, यथा = how, सः = he, श्रुतः = was heard, तथाविधः = the same way, अशेषम् = entirely, अस्तु = he be, मम = my, मनः = mind, अत्र = on him, भाव + एकरसम् = with one feeling of love, स्थितम् = fixed, कामवृत्तिः = acting as one wishes, वचनीयम् = censure, न ईक्षते = does not consider.

30. निवार्यतामालि किमप्ययं वटुः पुनर्विवक्षुः स्फुरितोत्तराधरः। न केवलं यो महतोऽपभाषते शृणोति तस्मादपि यस्स पापभाक्||

आलि = Friend, स्फुरित+उत्तर+अधरः = with his lower lip quivering, पुनः = again, किम् अपि = something, विवक्षुः = wants to speak, अयं वटुः = this celibate, निवार्यताम् = be stopped, यः = who, महतः = the noble, अपभाषते = criticizes, केवलम् = he alone, (सः पापभाक्) न = not a sinner, तस्मात् = from him, यः= who, शृणोति = listens, सः अपि = he also, पापभाक् = is a sinner.

31. इतो गमिष्याम्यथवेति वादिनी चचाल बालास्तनभिन्नवल्कला| स्वरूपमास्थाय च तां कृतस्मित समाललम्बे वृषराजकेतनः ॥

अथवा = or, इतः = from here, गमिष्यामि = I will go, इति = thus, वादिनी = saying, स्तनभिन्नवल्कला = the garment on her bosom slipped, बाला = Parvati, चचाल = moved, वृषराजकेतनः च = Siva, whose emblem is bull, स्वरूपम् = his own form, आस्थाय = having taken, कृतस्मितः = smiling, ताम् = her, समाललम्बे = held.

Or I will go from here. Saying so Parvati moved with the upper garment on her bosom slipping. Siva, whose insignia was bull took his own form and held her smiling.

32. तं वीक्ष्य वेपयुमती सरसाङ्गयष्टि: निक्षेपणाय पदमुद्धृतमुद्धृतमुद्वहन्ती। मर्गाचलव्यतिकराकुलितेव सिन्धुः शैलाधिराजतनया न ययौ न तस्थौ।।

तम् = Siva, वीक्ष्य = on seeing, वेपथुमती = trembling, सरस + अङ्गयष्टि: = of beautiful structure, निक्षेपणाय = to place, उद्धृतम् = upward, पदम् = foot, उद्वहन्ती = raising, शैल + अधिराजतनया = the daughter of the mountain, मार्ग + अचलव्यतिकर + आकुलित + इव =perturbed by the obstruction in her path, सिन्धुः = like a river, न ययौ = not moved, न तस्थौ = not stayed.

33. अद्य प्रभृत्यवनताङ्गि तवास्मि दासः क्रीतस्तपोभिरिति यादिनि चन्द्रमौलौ। अह्वाय सा नियमजं क्लममुत्ससर्ज क्लेशः फलेन हि पुनर्नवतां विधत्ते।।

अवनत + अङ्गि = Of stooping limbs, अद्यप्रभृति = from today, तव = your, तपोभिः = by austerities, क्रीतः = bought, दास = slave, अस्मि = I become, इति = thus, चन्द्रमौलौ = Siva, वादिनि = was saying, सा = Parvati, अह्नाय = Immediately, नियमजम् = caused by the vows, क्लमम् = exhaution, उत्ससर्ज = dropped, हि = for, क्लेशः = fatigue, फलेन = by getting fruits, पुनः = again, नवताम् = freshness, विधत्ते gets.

Leave a Comment Cancel reply

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

Begin typing your search above and press return to search. Press Esc to cancel.

Educate, Agitate, Organize

• Dr Ambedkar Books
• Dr B R Ambedkar

[PDF] Dr Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches in Telugu

Here are a few of Dr. Ambedkar’s Writings and Speeches in Telugu. These all books are from Telugu University and published by the Government of Andhra Pradesh.

If you face any issues, let us know in the comments section and we will try to help you as soon as possible. We understand many friends want these books in Telugu so please help us spread these books, share them with your friends!

These are only 12 volumes of Dr. Ambedkar’s Writings and Speeches in Telugu, in case you have any other important book or document to share with the community, please send us at velivada[at]gmail[dot]com

[PDF] Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches in Telugu

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 1

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 2

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 3

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 4

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 5

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 6

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 7

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 8

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 9

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 10 (1)

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 10 (2)

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 10 (3)

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 10 (4)

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 11

Dr. Babasaheb Ambedkar Writings and Speeches Vol. 12

You can find also Dr. Ambedkar Books in Other Languages

• [PDF] 21 Volumes of Dr Ambedkar Books in Hindi
• [PDF] Writings & Speeches of Dr Babasaheb Ambedkar in English
• [PDF] Dr Babasaheb Ambedkar Books in Gujarati
• [PDF] In Bengali – Dr B R Ambedkar’s Writings and Speeches
• [PDF] Dr Ambedkar Books in Tamil

Sponsored Content

Share this:, related posts, 19 comments.

I request you provide the book Pakistan or Partition of India by Dr.BR.Ambedkar in the Telugu Language.

Thank you so much

Thank you for providing valuable words

It’s the right place to raise our voice. Good

+ Leave a Comment Cancel reply

Notify me of follow-up comments by email.

Notify me of new posts by email.

తెలుగు పుస్తకాలను ఉచితంగా అందించే తెలుగు గ్రంథాలయం Download Free PDF Telugu Books and Sanskrit books

• ముంగిలి
• విషయ సూచిక
• తెలుగు విద్యాలయం
• బాలవ్యాకరణము
• పట్టిక
• విజ్ఞప్తి
• సహాయం

మమ్మల్ని మీరిలా చేరుకోవచ్చు....

ఇక్కడ వెతకండి, ప్రౌఢ వ్యాకరణము - బహుజనవల్లి సీతారామాచార్యులు praudha vyakaranamu - bahujanavalli sitaramacharyulu, తారాతోరణం - కవితా సంపుటి డా. దేవగుప్తాపు సూర్యగణపతి రావు taratoranam.

శ్రీ సూర్యగణపతి రావుగారు రసజ్ఞభారతి వ్యవస్ధాపక సభ్యులలో ఒకరు.

చి.సూర్యగణపతిరావు  తూ.గో.జిల్లా పెద్దాపురంతాలూకాలో కాట్రావులపల్లి అనే చిన్న గ్రామంలో జననం.హైస్కూల్ చదువు, మెడిసిన్ కాకినాడలో తర్వాత  ఛండీఘర్ లో.

ప్రస్తుతం రేడియాలిజిష్టు గా విశాఖపట్నం లో ఉద్యోగ బాధ్యతలు

వృత్తి రీత్యా డాక్టరైనా ప్రవృత్తి సాహిత్య వేత్త

రవి చూడనివి చూడ గల కవి

భగవదనుగ్రహం పరిపూర్ణంగా కలవాడు

ఆత్మ లోకంలో విహరించి కవిత్వాన్ని ఆ పర దేవతను దర్శించడానికి ఉపాధిగా తీసికొన్న వాడు

సాహిత్య చర్చలు..సాహితీ వ్యాసాలు ఇతనికి అత్యంత ప్రీతి పాత్రం

ఎన్నో రచనలు అలవోకగా చేసాడు..చేస్తున్నాడు

కొన్ని రచనలు

త్రివేణి

అలమేల్మంగ శతకము.

శివశతకము

శారదాంబశతకము

దివ్య లోచనశతకములు

రవిశతకము

చందమామశతకము

మకుటంలేని మహారాజులు 

బులుసు వేంకటేశ్వర్లు గారి మాటల్లో...

 అంబ నవా0బుజో జ్జ్వలకృపానన

                యై రస చంద్ర చంద్రికా

డంబరమూర్తి.ఔచు ప్రకటస్పుట

                భూషణ రత్న రమ్య భాక్

చుంబితవాగ్విశేషముల  చూరల నీయ

                    కవిత్వతత్వ భా

 వా0బర వీధి విశ్రుత విహారి గణేశకవిన్ 

                                 నుతించెదన్!!

శ్రీ దేవగుప్తాపు సూర్య గణపతికవి గారు 1961 లో

 జన్మించారు. వీరి జనని  ,శ్రీమతి విజయ

లక్షమ్మ గారు,  జనకులు. కీ.శే.  కూటంరాజు గారు .

 వీరి అన్నగారు ప్రసిద్దవైద్యులు శ్రీ కృష్ణప్రసాద్ గారు.

 తల్లిదండ్రుల శిక్షణ,గురువుల దయతో  అన్నదమ్ములు

ఇరువురు సాహిత్య ప్రియులుగా, చదువులో అగ్రేసరులుగా  నిలిచి వంశము పేరు నిల్పినారు.

                ప్రస్తుత మన కథానాయకులు  వినాయక 

చతుర్థి పర్వదినమున విజయలక్ష్మీ గర్భ శక్తి ముక్తాయ

మానంగా జనించిన కారణంగా సూర్య గణపతు లైనారు. ఆదేవుని వలెనే విద్యల కెల్ల  నొజ్జ యైనారు.

      వీరి సాహిత్యగురువులు శ్రీ బేతవోలు రామభ్రహ్మంగారు, కూర్చుమిత్రులు శ్రీ గరికపాటి వారు.

సహజ వినయ భాగ్యం కల శ్రీ గణపతి గారు విశాఖ పట్టణమున  ప్రముఖ"రేడియోలజిస్ట్"గా వైద్యవృత్తి

లో పేరు పొందారు .పరోపకార0 వారి వ్యక్తిత్వం లో 

ఒకగొప్ప ఆభరణం 

      వీరి రచనలు

దివ్యలోచనాలు:-సూర్యచంద్రులు పరాత్పరుని 

రెండుకన్నులు. సుమారు 100 పద్యాలు పైగా సూర్యుని

పై శతకం వ్రాయగా ,అమ్మగారి ఆదేశం తలదాల్చి చందమామ మకుటంతో   పద్యాలు వ్రాసారు. అన్నిపద్యాలు కొత్తవూహలతో సులభావగాహనగా

ఉంటాయి. శ్రీ బేతవోలు,గరికపాటి వంటి మహామహుల ప్రశంసలు పొందినరచ ఇది.

 త్రిశతి:- శివ,శారదా,,అలిమలుమంగ దైవతములను

          ఉద్దేశించిన 3 శతకాలు

మకుటం లేని మహారాజులు :-

                 పద్యంలో మకుటం లేకుండా శతకరీతిలో

   సాగిన చమత్కారపద్యాలు

 అద్దిర బన్న శతకం :- అద్దిరబన్న అను మకుటంతో

    చమత్కారంగా సాగేపద్యాల శతకం ఇది.

దశావతార బంధ}

ప్రబంధం[:-  బంధ కవిత్వం అందరు కవులకు అందే 

 ద్రాక్ష కాదు. దానికి ప్రత్యేకమైన .... అభినవేశం,సూక్ష్మబుద్ధి

 అవసరం.  మన డాక్టర్గారు "దశావతార బంధ ప్రబంధం"

 అనుపేరున  పుస్తకం ప్రచురించి తనసత్తా చాటుకున్నారు.

       మనరసజ్ఞ భారతి లో పా0డురంగ మహాత్మ్యంపై 

  వారి ధారావాహిక వ్యాఖ్యానం చదువుతూ నేవున్నాం

  వారి"పాత పద్య0---,కొత్తకోణం""వ్యాసాలు సాహిత్యం లో వారి విమర్శనా పటుత్వాన్ని తెలుపుతున్నాయి 

         బహుముఖ ప్రజ్నా శాలి ,సహృదయులు అయిన 

శ్రీ డి ఎస్ గణపతి గారిని గురించి నేను వ్రాసిన ఈనాలుగు మాటలు  కొండను అద్దంలో చూపించిన

ప్రయత్నం గా భావించ గలరని సభ్యుల్ని కోరుకుంటున్నాను

          గణపతి కవిగారు శతాయువై ఆంధ్ర సాహిత్యానికి

 అమూల్య ఆభరణాలను కైసేయాలని ఆశీర్వదిస్తున్నాను.!!( బులుసు)

వ్యావహారిక ఆంధ్ర మహాభారతం - పూరిపండా అప్పలస్వామి Vyavaharika Andhra Mahabharatham -Puripanda Appala Swamy

అక్షరాల అడుగుజాడల్లో పంచ సహస్రావధాని Aksharala Adugujadallo Pancha Sahasra Avadhani

యువభారతి ప్రచురణలు - Yuvabharathi Publications

Updated on 24-09-2024.

ఆదిభట్ల నారాయణ దాసు రచనలు - Adibhatla Narayana Dasu Rachanalu

వెన్న ముద్దలు - డా. సూర్య గణపతి రావు గారు - Vennamuddalu - Dr. Surya Ganapati Rao

వెన్న ముద్దలు - డా. సూర్య గణపతి రావు గారు  

 Vennamuddalu - Dr. Surya Ganapati Rao

డాక్టర్ దేవగుప్తాపు సూర్య గణపతి రావుగారు వృత్తిపరంగా వైద్యులు. కానీ, గొప్ప గొప్ప కవుల సరసన చేరదగిన చేయితిరిగిన కవి. అంతేకాకుండా గొప్పనైన సాహిత్య విమర్శకుడు. వారు రాసిన పాండురంగ మహత్యం యొక్క వ్యాఖ్య మీకు తెలుగు పరిశోధనలో అందుబాటులోనే ఉంది. కొమ్ములు తిరిగిన పండితులు కూడా తడబడేటువంటి ప్రౌఢ పదబంధాన్ని వ్యాఖ్యానించిన వారి నేర్పరితనం బహుధా ప్రశంసనీయం. అంతేకాదు, అన్నమయ్య కీర్తనలకు వారు చెప్పిన భాష్యం ఒక కొత్త అందాన్ని తెచ్చింది. దీనివల్ల వారికి తెనుగు పదాలతో ఉన్నటువంటి గాఢమైన పరిచయం మనం అర్థం చేసుకోవచ్చు.

ఆంధ్ర సారస్వత పరిషత్తు ప్రచురణలు Andhra saraswata parishat publications

ఆంధ్ర సారస్వత పరిషత్తు ప్రచురణలు .

•   ఆంధ్ర వాఙ్మయ చరిత్రము - దివాకర్ల వేంకటావధాని
• సాహిత్య సోపానములు - దివాకర్ల వేంకటావధాని
• వికాస లహరి - దివాకర్ల వేంకటావధాని సంకలనం
• ఇతిహాస లహరి - దివాకర్ల వేంకటావధాని సంకలనం
• ప్రతిభా లహరి  
• జగద్గురు సాహితీ లహరి
• ఆలోచనా లహరి
• చైతన్య లహరి
• దశరూపక సందర్శనము
• అయ్యలరాజు కవితా వైభవం
• తులసీదాసు కవితా వికాసము
• ధూర్జటి కవితా వికాసము
• కాళిదాసు కవితా వైభవము
• తెలుగు కవిత - లయాత్మకత
• జీవనగీత - సినారె
• వీచికలు
• అనుభూతి
• వ్యాస సూక్తం
• విజయానికి అభయం
• వాగ్భూషణం భూషణం - ఇరివెంటి కృష్ణమూర్తి
• తెలంగాణలో తెలుగు సాహిత్య వికాసం  
• తెలంగాణ తెలుగు సాహిత్య చరిత్ర - ముదిగంటి సుజాతా రెడ్డి
• తెలంగాణ చరిత్ర
• తెలుగు భాషా సాహిత్య వైశిష్ట్యం - వ్యాస సంకలనం
• తెలుగు సాహితి - దేవులపల్లి రామానుజరావు
• తెలుగు పత్రికలు - ప్రసారమాధ్యమాల భాషా స్వ రూపం
• ఆధునిక తెలుగు సాహిత్యంలో విభిన్న ధోరణులు
• తెలుగు పీఠిక - డి. చంద్ర శేఖర్ రెడ్డి
• ఆధునిక తెలుగు సాహిత్యంలో హాస్యం
• తెలుగు సాహిత్యం మరో చూపు
• సాహిత్యానువాదం సమాలోచనం
• తెలుగు వాగ్గేయకారులు - అన్నమయ్య విలక్షణ వ్యక్తిత్వం
• తెలుగు జానపద సాహిత్యము - స్త్రీల గేయాలలో సంప్రదాయము
• ఆంధ్ర మహాభారతోపన్యాసములు
• ఆంధ్రమహాభాగవత ఉపన్యాసములు  
• శేషాద్రి రమణ కవుల పరిశోధన వ్యాసమంజరి
• తెలుగులో పద కవిత
• తెలుగు నాటక సాహిత్యం
• మా ఊరు మాట్లాడింది - డా. సినారె
• సమీక్షణం - డా. సినారె
• సురవరం ప్రతాపరెడ్డి వ్యాసాలు
• దేవులపల్లి రామానుజరావు గ్రంధావళి
• దేవులపల్లి రామానుజరావు
• గద్య సంగ్రహం
• పద్య కుసుమావళి
• వ్యాస గుళుచ్ఛం - మొదటి భాగం
• వ్యాస గుళుచ్ఛం - రెండవ భాగం
• శివరాత్రి మాహాత్మ్యము - శ్రీనాథుడు
• తెలంగాణ గిరిజన భాషా సాహిత్యాలు
• కదనం లోను కథనంలోనూ మేమే
• పరిణతవాణి - 1
• పరిణతవాణి - 2
• పరిణతవాణి - 3
• పరిణతవాణి - 4
• పరిణతవాణి - 5
• పరిణతవాణి - 6
• పరిణతవాణి - 7
• స్వర్ణోత్సవ సంచిక
• వజ్రోత్సవ సంచిక
• ఆంధ్ర సారస్వత పరిషత్తు చరిత్ర 1943-93  

అనుసరించువారు

Teluguthesis.

• బాల వ్యాకరణం
• Twitter Page
• Facebook Page
• యూట్యూబ్ ఛానెల్

Total Pageviews

ఖజానా.

Ask the publishers to restore access to 500,000+ books.

Internet Archive Audio

• Grateful Dead
• Old Time Radio
• 78 RPMs and Cylinder Recordings
• Audio Books & Poetry
• Computers, Technology and Science
• Music, Arts & Culture
• News & Public Affairs
• Spirituality & Religion
• Radio News Archive

• Flickr Commons
• Occupy Wall Street Flickr
• NASA Images
• Solar System Collection
• Ames Research Center

• All Software
• Old School Emulation
• MS-DOS Games
• Historical Software
• Classic PC Games
• Software Library
• Kodi Archive and Support File
• Vintage Software
• CD-ROM Software
• CD-ROM Software Library
• Software Sites
• Tucows Software Library
• Shareware CD-ROMs
• Software Capsules Compilation
• CD-ROM Images
• ZX Spectrum
• DOOM Level CD

• Smithsonian Libraries
• FEDLINK (US)
• Lincoln Collection
• American Libraries
• Canadian Libraries
• Universal Library
• Project Gutenberg
• Children's Library
• Biodiversity Heritage Library
• Books by Language
• Additional Collections

• Prelinger Archives
• Democracy Now!
• Occupy Wall Street
• TV NSA Clip Library
• Animation & Cartoons
• Arts & Music
• Computers & Technology
• Cultural & Academic Films
• Ephemeral Films
• Sports Videos
• Videogame Videos
• Youth Media

Search the history of over 866 billion web pages on the Internet.

Mobile Apps

• Wayback Machine (iOS)
• Wayback Machine (Android)

Browser Extensions

Archive-it subscription.

• Explore the Collections
• Build Collections

Save Page Now

Capture a web page as it appears now for use as a trusted citation in the future.

Please enter a valid web address

• Donate Donate icon An illustration of a heart shape

Veechika ( Telugu Literary Essays) వీచిక -సాహిత్య విమర్శ వ్యాసాలు

Bookreader item preview, share or embed this item, flag this item for.

• Graphic Violence
• Explicit Sexual Content
• Hate Speech
• Misinformation/Disinformation
• Marketing/Phishing/Advertising
• Misleading/Inaccurate/Missing Metadata

plus-circle Add Review comment Reviews

2,586 Views

5 Favorites

DOWNLOAD OPTIONS

For users with print-disabilities

IN COLLECTIONS

Uploaded by vrdarla on August 7, 2009

SIMILAR ITEMS (based on metadata)